هنگام خرید فرش یا سجاده فرش ماشینی با اصطلاح هیت ست مواجه شدهاید. اما شاید بسیاری از افراد با این ویژگی در الیاف سجاده فرش و فرش آشنا نباشند و ندانند به چه معناست و به چه منظوری در الیاف استفاده میشود. در این مقاله ما ابتدا سعی کردهایم تعریفی از نخ هیت ست شده بیان کنیم و سپس مزایا و معایب نخ هیت ست شده را معرفی کنیم.
الیاف هیت ست شده به چه معناست؟
هیت ست شدن عملی است که روی نخ و الیاف به کار میرود و هرگز نمیتوان روی سجاده فرش بافته شده اعمال کرد. عمل هیت ست شدن که در مرحله ریسندگی الیاف اعمال میشود فرایندی است که الیاف طی یکسری مراحل توسط بخار و گرما تثبیت میشود. الیاف خام در ابتدا وارد دستگاه کاردینگ که یک غلتک بزرگ است و دورتادور غلتک سوزنهایی وجود دارد، میشوند. این سوزنها زمانی که الیاف وارد دستگاه میشود به آنها ضربه وارد میکنند. این ضربهها باعث میشود که الیاف حالت پفکی به خود گرفته و به صورت خرد شده میشود. در این حالت مقاومت نخ به علت اینکه خرد شده است خیلی کم میشود و نمیتواند وارد دستگاه بافندگی برای بافت شود، چراکه احتمال پارگی الیاف سجاده فرش بسیار زیاد است و همچنین این الیاف خردشده باعث پرزدهی بیش از اندازه میشود. (الیاف خرد شده همان پرز فرش است). به همین علت برای جلوگیری از پارگی نخ در دستگاه بافندگی، روی الیاف فرایند هیت ست شدن را انجام میدهند. به اینصورت که الیاف بعد از عبور از مرحله کاردینگ، وارد یک تونل بخار میشوند که در این تونل بخار حاصله باعث منسجم شدن نخ میشود و مقاومت نخ را بالا میبرد. بعد از تونل بخار، الیاف وارد تونل حرارت شده و با حرارت، نخها فیکس و ثابت میشوند و چون مقاومت سجاده فرش بیشتر شده است، نخ در حین حرارت و بخار نمیسوزد. چون بعضی از نخها قابلیت جذب رطوبت را دارد (مانند نخ اکریلیک)، نخها بلافاصله بعد از خروج از مرحله بخار (که دمای بخارآب در این تونل حتی به 140 درجه هم میرسد)، وارد خشک کن شده و سپس وارد خنک کننده میشوند. افزایش مقاومت نخ، راندمان تولید را بین 7 تا 10 درصد افزایش داده است، چرا که در بافت فرش و سجاده فرشهای با تراکم بالا میبینیم که نخ از دوام بالایی در برابر پارگی برخوردار است. فرایند هیت ست شدن، علاوه بر افزایش کیفیت نخ باعث افزایش مقاومت آن نیز میشود.
به دلیل افزایش درصد راندمان تولید و ویژگیهایی که در پایین ذکر میشود، تولید کنندگان سجاده فرش ماشینی از این فرایند استقبال کردند.